Referat

Centrum umiędzynarodowienia czy biuro obsługi studenta (zagranicznego)? Rola biura współpracy z zagranicą w strukturze uczelni.

Mieczysław Pakosz

Uniwersytet Łódzki

W ciągu ostatnich 30 lat rola biur współpracy z zagranicą w polskich instytucjach szkolnictwa wyższego przeszła ogromną rewolucję. W latach 90. polegała przede wszystkim na rozliczaniu delegacji zagranicznych, asystowaniu przy podpisywaniu umów, zakupie biletów lotniczych czy usługach tłumaczeniowych. Już na początku nowego tysiąclecia, w obliczu naglącej potrzeby umiędzynarodowienia tego rodzaju jednostki zaczęły zyskiwać większe kompetencje: pojawiły się międzynarodowe programy wymiany, strategie umiędzynarodowienia, projekty edukacyjne i badawcze którymi należało się zająć od podstaw.

Dopiero w ostatniej dekadzie działy współpracy zagranicznej zaczęły pełnić funkcję koncentrującą się na pozyskiwaniu studentów i naukowców z zagranicy i obecnie ta rola w wielu uczelniach stanowi nadrzędną nad pozostałymi rolami. W ten sposób mają bezpośredni wpływ na realizację wewnętrznej potrzeby umiędzynarodowienia uczelni. Wyzwanie umiędzynarodowienia zostało postawione przed nieliczną częścią kadry, w większości swojej administracyjnej, która stawia określone cele i je realizuje, jednak o wiele trudniejszy jest proces budowy wyraźnego obrazu i potrzeby umiędzynarodowienia wśród całej społeczności akademickiej: pracowników naukowych i administracyjnych, studentów czy
poszczególnych jednostek uczelni, które identyfikują się z tą ideą mniej lub bardziej. Budowa pozycji międzynarodowej uczelni jest zadaniem złożonym i angażującym całą uczelnię, a nie tylko jedną czy dwie jednostki, dlatego biura współpracy z zagranicą odgrywają (używając alegorii) rolę scenarzysty umiędzynarodowienia, zaś pozostałe jednostki role aktorów. Władze uczelni w tak ujętej układance są reżyserem.

O wiele bardziej złożonym procesem jest przekonanie jednostek do potrzeby wdrożenia działań umiędzynaradawiających ze względu na kojarzenie centralnych jednostek współpracy z zagranicą wyłącznie ze studentami zagranicznymi, których liczba w poszczególnych uczelniach, jak i w całej Polsce rośnie z roku na rok. Ta grupa studentów może być (jednak nie jest to reguła) traktowana jako „wasi”, czyli należący do biura które ich sprowadziło, jednak mają takie same prawa i obowiązki studenckie, jak „nasi”, czyli miejscowi studenci. Ta socjologicznie dająca się wyjaśnić natura zjawiska jest barierą, utrudniającą umiędzynarodowienie i właśnie temu zjawisku będzie poświęcony niniejszy tekst, którego
celem jest zdefiniowanie roli biura współpracy z zagranicą w strukturze uczelni i identyfikacja możliwych dróg eliminacji wspomnianej powyżej bariery.

mgr Mieczysław Pakosz

pracownik Biura Współpracy z Zagranicą Uniwersytetu Łódzkiego